Opper-Silezië (gemeenschappelijke naam voor een gebied in het zuiden van Polen, in het Woiwodschap (provincie) Silezië, met de industriële centra als Katowice, Gliwice, Chorzów, Bytom, Zabrze, Ruda Śląska en Tarnowskie Góry) is een heel bijzondere plek, vol monumenten. Maar niemand komt hier voor rust. De meest opvallende kenmerken zijn: kolenmijnen, staalfabrieken en met name de zware industrie die de lucht hier altijd vervuilde met zware metalen en andere verontreinigingen (en dus alle huizen steeds bedekte met een zwart roetlaagje).
De typische kenmerken van het Opper-Silezische landschap zijn alle heel groot: de koeltorens met de afvalbergen (slakken en kolen), hijswielen boven de mijnschachten, de vele schoorstenen, de industriële gebouwen, de „familoki” (gezinswoningen, rode bakstenen huizen van de mijnwerkers, gebouwd in de 19de eeuw) waarvan de kozijnen rood geschilderd zijn (die verfkleur werd gebruikt door het mijnbedrijf).
In de jaren ’70, het tijdperk van de intensieve industrialisatie van Polen (die uiteindelijk leidde tot de crisis in het land), werden veel huizenblokken in „crisesbouw” opgetrokken want er waren toen in Opper-Silezië veel handen nodig! Tegenwoordig verkeren veel industriële installaties in een toestand van groot verval, veel kolenmijnen verloren hun nut, moderne winkelcentra en zakelijke centra werden gebouwd, de lucht werd er wel schoner, maar de economische achteruitgang zette sterk door.
(We zullen binnenkort meer over Opper-Silezië vertellen).
De foto’s zijn gemaakt door prof. Adam Walanus (zie ook zijn website).
HET INDUSTRIELE LANDSCHAP
Miechowice
Chorzów
Katowice
Afvalberg
Afvalberg in Lędziny
Voormalig „metalurgy combinat Wilhelmina”, Szopienice
Kochłowice (Ruda Śląska)
FAMILOKI EN MODERNE WOONBLOKKEN
Schilderij van Dietmar Nowak
Nikiszowiec (Katowice) – ontwerp van Emil en Georg Zillmann
Nowy Bytom (Ruda Śląska)
Kochłowice (Ruda Śląska)
Szopienice (Katowice)
Chorzów
Katowice
OUDE EN NIEUWE ARCHITECTUUR
Katowice
Zaal van sport-entertainment „Vliegende schotel” (gebouwd in de jaren 1964 – 1971), Katowice
Katowice
NIEUW LEVEN VOOR OUDE OBJECTEN
Het winkelcentrum „Silesia City Center” op de oude kolenmijn „Gottwald“, Katowice
Silesisch Museum in de vroegere kolenmijn „Katowice”
de tentoonstellingsruimten zijn ondergronds, onder de glazen bovenbouw (links)
de Well Wilson Gallerij in de voormalige kolenmijn „Wieczorek” (Katowice)
NIEUW OPPER SILESIË
Winkelcentrum Gallerij „Katowice” in Katowice
Het nieuwe station in Katowice, gebouwd op de plaats van de gesloopte (ondanks grote protesten) oude, verwijzend naar de beroemde „koppen” van het oude gebouw (een grote trots van Polen)
NOSPR – het Pools Nationaal Radio-Symfonieorkest in Katowice / ontwerp van Tomasz Konior; akoestiek van Yasushisa Toyota, Nagata Acousticks
Dit is waarmee dit alles ooit begon:
Kochłowice (Ruda Śląska)
Jan „Kyks” Skrzek Sztajger (Voorman) – een blues in Silezië
Gepubliceerd: 2 mei, 2016