Ook Polen heeft, zoals veel andere landen, een eigen lijst van objecten die zich op de World Heritage List van de UNESCO (United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization) staan. Dit zijn ze dan. Het jaartal tussen de haakjes toont het jaar waarop ze op die lijst kwamen:

1) Historische centrum van Krakau (met de oude stad), het kasteel van Wawel, en Kazimierz Stradom (1978)

Haar aanwezigheid op de UNESCO-lijst Krakau is vanwege de unieke en bijzondere  architectuur van de grootste middeleeuwse markt in Europa. Samen met  de kerk van st. Adalbert, de gotische st. Maria’s kerk, de Renaissance Lakenhal en ook de stijlvolle huizen. De UNESCO bekroonde verder het kasteel Wawel en de joodse wijk Kazimierz.

2) Wieliczka (1978)

De koninklijke zoutmijnen in Wieliczka en Bochnia zijn de oudste, nog steeds in gebruik zijnde zoutmijnen in Polen. Het zout wordt er gedolven sinds de 13^de eeuw. Er zijn zo’n 360 km aan trottoirs en ruim 2.000 km zout kamers in dit hydrochloor doolhof.

3) Auschwitz-Birkenau (1979)

Het nazi-vernietigingskamp was in de jaren 1940 – 1945 in gebruik. Het kwam op de UNESCO World Heritage List als eerbetoon aan de slachtoffers en als waarschuwing voor toekomstige generaties. Auschwitz – Birkenau is een beangstigende herinnering aan de nazi-misdaden, dankzij de bewaarde ruïnes van de crematoria, de wachttorens, de prikkeldraadafrastering en vooral de schokkende memorabilia van de gevangenen.

4) Het Białowieża Bos (1979, 1992)

Op de grens tussen Polen en Wit-Rusland (in Podlachië) ligt het Białowieża Bos (het oudste in Europa) opgenomen op de UNESCO-lijst als uitzonderlijke natuurverschijnsel en als een speciaal gebied van natuurlijke schoonheid. De meest bekende bewoners van het woud zijn de bizons, waarvan er ongeveer 750 zijn. In dat bos ligt ook het Bialowieza National Park (het oudste in Polen).

5) De oude binnenstad van Warsaw (1980)

De herinnering aan de Middeleeuwen, in de oude binnenstad van Warschau, werd bijna volledig verwoest tijdens de Tweede Wereldoorlog. Echter, dankzij de vastberadenheid en de inzet van de Polen, is alles weer op grote schaal herbouwd. Als gevolg daarvan, heeft Warschau weer haar oude stadsplein, haar Koninklijk Kasteel en veel van haar kerken en paleizen. Dit kwam op de UNESCO lijst als een voorbeeld van een “getrouwe reconstructie met behoud van delen van de oorspronkelijke architectuur.”

6) Oude stad Zamość (1992)

De stad Zamość werd in de 16^de eeuw gesticht door kanselier Jan Zamoyski. Het werd gebouwd op de handelsroute die het westen en het noorden van Europa met de Zwarte Zee verbond. De ontwerper van deze renaissance-architectuur was architect Bernardo Morandi van Padua. Er zijn drie markten in Zamość: de Grote Markt, de zoutmarkt en de watermarkt. UNESCO waardeerde de schoonheid van de oude binnenstad.

7) Zamek Krzyżacki w Malborku (1997)

De stad Malbork ligt in het noordelijke deel van Polen – (Pommeren). In de 13^de eeuw werd hier een versterkte vesting gebouwd. In 1309 werd dat zetel van de Grootmeester van de Duitse Orde en groeide het uit tot een enorm kasteel. In de Tweede Wereld-oorlog werd het kasteel Malbork ernstig beschadigd, echter dankzij de bewaarde heel gedetailleerde documentatie, is het met succes herbouwd.

8) Toruń (1997)

De wortels van deze mooie stad, in het noorden van Polen, reiken tot in de 13^de eeuw.
In die tijd werd een Teutoons kasteel gebouwd om als uitvalsbasis te dienen voor het veroveren en christenen van Pruisen. Tegenwoordig is Torun vooral bekend als de geboorteplaats van Nicolaus Copernicus en als plaats waar de bekende peperkoeken worden gebakken. UNESCO plaatste het op de Wereld erfgoedlijst als een samen-hangend middeleeuws geheel van een oud stadscentrum met de nieuwe stad.

9) Zebrzydowska Calvary (1999)

Golgotha is vooral bekend door het, in de 17^de eeuw gebouwde, Bernardine klooster. Het was een belangrijk spiritueel centrum en een van de belangrijkste Passie – Maria heiligdommen. Rond het klooster zijn talloze uitgebreide voetpaden die de weg van Christus naar Golgotha symboliseren.

10) Kerken van de Vrede in Jawor and Świdnica (2003)

Beide tempels werden opgericht in het midden van de 17^de eeuw dankzij de bepalingen in het vredesverdrag van van Westfalen, dat de Dertigjarige Oorlog beëindigde. De Oostenrijkse keizer, Ferdinand III, stond de protestanten Neder-Silezië toe drie tempels te bouwen. Ze moesten binnen een jaar, buiten de stad met vergankelijke materialen, bebouwd worden. Ondanks deze uitdagingen, bewijzen de kerken in Jawor en Świdnica zeer duurzaam te zijn, staan er tot op vandaag, met hun verrassend rijke barokke interieur.

11) Houten tempels in het zuiden van Klein Polen (2003)

UNESCO waardeerde hun unieke, rijke, middeleeuwse architectuur en onderscheidde daarom met name de oudsten van hen, namelijk die in Binarowa, in Blizne, in Debno, in Haczów, in Lipnica Murowana en in Sękowa. De meest bekende is wel de lariks, een laat-gotische kerk van Debno.

12) Mużakowski Park (2004)

Dit is een landschap park, dat zich uitstrekt langs de beide zijden van de Neisse, die de Pools-Duitse grens vormt. Het werd gemaakt in de jaren 1815-1844 aangelegd door prins Hermann von Pückler-Muskau. Het is ontworpen als “een beeld geschilderd door planten” en gebruikt de plaatselijke flora om de waarden van het lokale landschap te markeren. Het park omvat verder een gereconstrueerd kasteel, een aantal bruggen en een arboretum.

13) Zaal van de eeuw in Wrocław (2006)

Deze zaal werd in 1911-193 gebouwd en ontworpen door Max Berg ontworpen. De UNESCO verhief het gebouw tot een meesterwerk van het menselijk creatieve genie. De moderniteit bestond onder andere uit het gebruik van gewapend beton, zodat dit gebouw verrassend licht lijkt. De Zaal van de eeuw dient voor recreatieve, culture en vermaaks-doeleinden en is in staat om maximaal 6.000 mensen onderdak te bieden.

14) Orthodoxe kerken in de Karpaten (2013)

Er zijn, van de 16^de tot in de 19^de eeuw acht sub-Karpaten orthodoxe kerken gebouwd in Radruż, Chotyniec, Smolnik, Turzańsk, Powroznik, Owczary, Kwiatoń, Brunary en Wyżne. Er zijn tempels van Orthodox en van Grieks Katholie gelovigen. Zij vertegen-woordigen 4 types architectuur: Halicki, Lemko, Bojkowska en Hutsul. Binnen de kerken zijn onder andere schilderijen van Christus in Lemko hutten, de gekruisigde Christus en het schilderij van Gazda Lemko, het zaaien van graan.

15. De historische zilver mijn in Tarnowskie Góry – sinds 9 juli 2017

De Zilvermijn omvat 28 monumenten uit de mijnbouw, die op de UNESCO World Heritage List staan. De belangrijkste daarvan is de historische zilveren mijn, uit de 16de eeuw. De gereconstrueerde en voor bezoek opengestelde uitgravingen stammen uit de 17de eeuw. Ze vormen een klein deel van de vroegere Fryderyk-mijn. Het wandelpad is 1740 m lang, waarvan 270 m met een bootje wordt afgelegd. De grootste attractie is de Zilverkamer, van 500 m2, met een charmant klein meertje dat, tot op de dag van vandaag, in de oorspronkelijke staat verkeerd. De UNESCO-lijst bevat ook een Zwarte Florel Ontwateringsschacht, die uit 1821 stamt.  Aan het eind van de 19de eeuw was dit de langste tunnel, met een lengte van 15 km, in de streek.

Dorota Mazur