Tegenwoordig zijn er in Polen 24 feestdagen waarvan er slechts drie geen werkdag zijn.Hun betekenis is nauw verbonden met de geschiedenis van Polen. In de tijd van de „Poolse Delingen”, de tijd tussen de beide Wereldoorlogen en ook die gedurende de communistische staat na 1945; waren sommige feestdagen verboden of werden in een andere vorm gevierd dan vandaag. Die belangrijke vrije feestdagen zijn:
.
1 MEI – DAG VAN DE ARBEID
.
Deze dag wordt, sinds 1890, in Polen georganiseerd door communistische en andere socialistische organisaties. Het kreeg de vorm van grote massademonstraties van de arbeidersklasse. Tijdens de Russische annexatie werden ze sterk onderdrukt door de tsaristische overheid en tijdens de Tweede Republiek door de Poolse politie. In de tijd van de „Volksrepubliek” Polen (1945-1989) was de 1ste mei viering een wel heel grootse staats aangelegenheid die gepaard ging met een uitgebreide nadrukkelijk socialistische propaganda.
.
1 Mei 1949
.
Vertegenwoordigers van heel verschillende, gevestigde instellingen en organisaties waren erbij betrokken. Ook studenten namen deel aan de marsen die de socialistische verworvenheden toonden met de politieke leuzen die een ondersteuning waren van het toen gebruikelijke politieke beleid. Ondanks de vele politieke veranderingen in 1989 en erna bleef de 1ste mei wel de officiële feestdag, maar is nu wat bescheidener van opzet. Nu worden optochten en plechtigheden georganiseerd door de linkse partijen en door vakbonden, met de nadruk op de verdediging van de rechten van de werknemers en op sociale vraagstukken.
Włocawek 2018 / afb. Mariochom
Ook is de 1ste mei een kerkelijk feest, dus worden er op deze dag speciale missen voor „Josef de Arbeider” gehouden.
.
3de MEI – NATIONALE FEESTDAG
.
Wordt gevierd om de verjaardag van het van het aannemen van de „grondwet van de 3de mei” (van het Pools-Litouwse Gemenebest, opgericht in 1791) te herdenken. Het was de eerste moderne grondwet van Europa en de tweede in de wereld, na die van Amerika.
Jan Matejko: „De grondwet van 3 Mei”
Het was een belangrijk resultaat van de denkers tijdens de Poolse Verlichting en is ontworpen tot hervorming en gezondmaking van het politieke systeem, maar kwam te laat om de ineenstorting van de Poolse staat te voorkomen. Na de drie Poolse delingen (1791, 1793 en 1795) hield de staat Polen zelfs formeel helemaal op te bestaan!
Mazurek 3 Maja– historisch lied ter ere van die Grondwet van 3 mei.
Toen Polen haar onafhankelijkheid herkreeg, (in 1919) werd de 3de mei dè feestdag. Tijdens de Tweede Wereldoorlog werden deze feesten door de Duitsers verboden en in de Volksrepubliek Polen (1951) zelfs officieel afgeschaft en verboden, omdat de feesten een platform boden voor de anti-communistische, voor de anti-regerings protesten en demonstraties. Sinds de 6de april 1990 wordt die 3de mei dag opnieuw gevierd als een officiële feestdag en is het ook wettelijk een vrije dag in Polen. Er worden dan officiële herdenkingen gehouden op het Kasteelplein bij het voormalig Koninklijk Kasteel.
Maar de 3de mei is vooral een heel vrolijke dag. In heel het land worden er voorjaars evenementen, concerten uitvoeringen en familie picknicks gehouden.
3 Mei 2014, Bydgoszcz / afb. Pit1233
In de straten van de Poolse hoofdstad wordt door een groot aantal mensen een optocht gehouden met als motto: „Van de grondwet der 3de mei naar de Europese Unie”.
11 NOVEMBER – DE NATIONALE DAG VAN ONAFHANKELIJKHEID
Dit is de allerbelangrijkste Poolse nationale feestdag. Het is de dag waarop alle Polen herdenken dat hun land, na 123 jaren van bezettingen en onderdrukking, weer vrij en onafhankelijk werd. Op de 11de november 1918, namelijk, werd het militaire gezag over gedragen door de Regency Raad aan Josef Pilsudski, dè grote strijder voor de Poolse onafhankelijkheid en oprichter van de Poolse strijdkrachten.
Józef Piłsudski, november 1918
Pas ingesteld in 1937, werd deze feestdag slechts twee jaar gevierd omdat zowel tijdens WO II als tijdens de Volksrepubliek deze feestdag verboden was. Verboden, doch nimmer vergeten! In de jaren 1945 – 1989 waren er de grote vaderlandslievende demonstraties, door de oppositie op die dag georganiseerd, die dan erg hardhandig werden onderdrukt door autoriteiten. Pas op 19 februari 1989 werd deze dag opnieuw (nu wel wettig) ingevoerd. Vandaag de dag vinden grote feesten, bijgewoond door veel Poolse gezagsdragers, plaats met name op het Pilsudski-plein in Warschau. Precies om één uur wordt dan ook de wacht, voor het graf van de onbekende soldaat, plechtig afgelost.
Graf voor de Onbekende Soldaat – Wisseling van de wacht en de Oproep tot Herdenking Warschau 2018 / afb. Kanselarij van de Sejm
Er worden in heel Polen patriottische bijeenkomsten en parades gehouden.
Parades in Katowice en Gdańsk / Afb. Wikimedia: Lestat, Starscream
Veel kerken vieren missen „voor het vaderland”. Sinds 1989 nemen elk jaar enkele duizenden vrijwilligers deel aan een „Vrijheidsrun” om die dag te gedenken – die run vindt plaats in vele Poolse steden.
Vrijheidsrun / www.festiwalbiegowy.pl
Marsen voor de Onafhankelijkheid
.
Helaas, splijt nu al een paar jaar, deze belangrijkste nationale feestdag heel de Poolse samenleving in plaats van haar te verenigen. Deze diepe verdeeldheid vindt haar zijn oorsprong ook in het historische verleden en de diepe politieke verschillen tussen de belangrijkste politici aan wie Polen het herkrijgen van haar onafhankelijkheid in 1918 dankt: de socialistische Jozef Pilsudski en Roman Dmowski, de „beschermheilige” van het Poolse nationalisme (ook de anti-semitische opvattingen hebben hiermee te maken).
Sinds het jaar 2009 organiseren veel Poolse nationalisten (groeiend in aantal) op deze dag in Warschau de „Marsen voor de Onafhankelijkheid”. Dit komt door dat tot 2015 de rechtse politieke kringen vonden dat Polen nog niet een volledig onafhankelijk land was (ze geven de schuld daarvoor aan: de EU, de Duitsers en aan de Russen). Nadat de presidents- en ook de parlements-verkiezingen in 2015 werden gewonnen door de zeer anti-EU partij „PiS” (Prawo iSprawiedliwość) wil men „de Maart van de Onafhankelijkheid” om zetten in een zeer nationalistische „Maart is Polen voor Polen”.
2018 – March of the Victory. Death to the Motherland’s enemies / photo MOs810
Vrijheidsmars, 2018 / afb. MOs810
Op de achtergrond – het standpunt van de Nationaal-Radicale Organisatie van een nationaal-nationalistische rechtse organisatie waarvan het programma verwijst naar de fascistische beweging met dezelfde naam in de Tweede Poolse Republiek. Tijdens de marsen zijn er zelfs rellen en regelmatige botsingen met de politie, georganiseerd door nationale “patriotten”.
Warsaw 2020
Hieronder is er een tegenmanifestatie van de “Obywatele RP” (Burgers van de Republiek Polen) – een sociale beweging die zich bezighoudt met antifascistische activiteiten en de verdediging van de onafhankelijkheid van de rechterlijke macht in Polen. (paragraaf vert. door Google).
Afb. Adrian Grycuk
Deze diepe verdeeldheid vindt haar zijn oorsprong ook in het historische verleden en de diepe politieke verschillen tussen de belangrijkste politici aan wie Polen het herkrijgen van haar onafhankelijkheid in 1918 dankt: de socialistische Jozef Pilsudski en Roman Dmowski, de „beschermheilige” van het Poolse nationalisme (ook de anti-semitische opvattingen hebben hiermee te maken).
De voormalige president Bronislaw Komorowski heeft in 2012 het initiatief genomen tot een mars „Samen voor het onafhankelijke Polen”. Hierbij leggen politici bloemen bij de monumenten ter ere voor de activisten van de verschillende groepen die aan de onaf-hankelijkheid van Polen hebben bijgedragen. Dit voert tot diepgaande geschillen in de Poolse samenleving.
Samen (voor een) onafhankelijk (Polen), 2013
In 2015 heeft president Andrzej Duda deze opzet verlaten!
Gepubliceerd: 31 mei 2012 / bijgewerkt: 6 september 2018
4 thoughts on “Nationale feestdagen”
Op 15 augustus zijn wij in Krakau. Op deze dag wordt de ten hemelopneming gevierd van Maria. Weet u of er dan in Krakau een kerk geopend is,die hier aandacht aan besteed,of wordt het op een andere manier gevierd in de stad? Bedankt voor het lezen.
Dear Monique, I tried to find some information for you but I failed. So the best is to write to Cracow diocese http://www.diecezja.pl/ – go to: kontakt and send them your question. Regards, Renata
Ik heb een groot respect voor het Poolse Leger dat tijdens W.O. II vocht voor onze vrijheid en voor alle Poolse burgers, afgezien van politieke of religieuze overtuiging, díe stierven voor hun Vaderland.
Ik hoop en bid dan ook voor de eenheid onder het Poolse volk, van het grootste belang voor POLEN en de Europese Unie.
Moge de Madonna van Czestowoka Polen behoeden en bewaren!
Paul Oyen, gewezen rijkswachter te paard en
lid van het Veiligheidsdetachement bij de Koninklijke Paleizen
Włocawek 2018 / afb. Mariochom
Jan Matejko: „De grondwet van 3 Mei”
3de mei 2012, Kasteelplein, foto. R. Motyl www.um.warszawa.pl
Samen (voor een) onafhankelijk (Polen), 2013
Op 15 augustus zijn wij in Krakau. Op deze dag wordt de ten hemelopneming gevierd van Maria. Weet u of er dan in Krakau een kerk geopend is,die hier aandacht aan besteed,of wordt het op een andere manier gevierd in de stad? Bedankt voor het lezen.
Dear Monique, I tried to find some information for you but I failed. So the best is to write to Cracow diocese http://www.diecezja.pl/ – go to: kontakt and send them your question. Regards, Renata
Ik heb een groot respect voor het Poolse Leger dat tijdens W.O. II vocht voor onze vrijheid en voor alle Poolse burgers, afgezien van politieke of religieuze overtuiging, díe stierven voor hun Vaderland.
Ik hoop en bid dan ook voor de eenheid onder het Poolse volk, van het grootste belang voor POLEN en de Europese Unie.
Moge de Madonna van Czestowoka Polen behoeden en bewaren!
Paul Oyen, gewezen rijkswachter te paard en
lid van het Veiligheidsdetachement bij de Koninklijke Paleizen
Heel erg bedankt voor vriendelijke woorden! Renata