Górny Śląsk (obszar środkowo-południowej Polski, znajdujący się w granicach województwa śląskiego; poniższa galeria odnosi się do jego części uprzemysłowionej, z takimi ośrodkami przemysłu, jak Katowice, Chorzów, Bytom, Zabrze, Ruda Śląska) – to miejsce szczególne, pełne zabytków, ale tu nie przyjeżdża się na wypoczynek. Zdominowały je kopalnie, huty oraz przemysł ciężki, które sprawiły, że powietrze zawsze było tu ciężkie od metali i zanieczyszczeń, a domy pokryte brudem.
Typowe dla śląskiego pejzażu obiekty to hałdy, wieże wyciągowe kopalni, kominy, budynki przemysłowe oraz „familoki” – budowane w XIX w. ceglane domy dla robotników, których okna malowano kiedyś na czerwono (bo takiej farby używano na kopalniach). W latach 70., za Edwarda Gierka i intensywnej industrializacji kraju (co ostatecznie wskutek długów doprowadziło Polskę do kryzysu), doszły do tego byle jakie blokowiska – Śląskowi potrzebne było bowiem dużo rąk do pracy. Dziś wiele obiektów przemysłowych popadło w ruinę, wiele kopalni zmieniło swoją funkcję, zbudowano nowoczesne centra handlowe, powietrze jest czystsze, ale stopień degradacji regionu pozostaje wysoki. Szerzej o Górnym Śląsku napiszemy wkrótce.
Zdjęcia wykonał prof. Adam Walanus (adamwalanus.pl).
KRAJOBRAZ PRZEMYSŁOWY
Miechowice
Chorzów
Katowice
Hałda…
i jeszcze jedna, w Lędzinach
Dawna huta „Wilhelmina” w Szopienicach (Katowice)
Kochłowice (Ruda Śląska)
FAMILOKI I BLOKOWISKA
Obraz Dietmara Nowaka
Nikiszowiec – osiedle robotnicze zaprojektowane przez Emila i Georga Zillmannów
Nowy Bytom (Ruda Śląska)
Kochłowice (Ruda Śląska)
Szopienice (Katowice)
Chorzów
Katowice
STARA I NOWA ARCHITEKTURA
Katowice
Katowice – Hala widowiskowo-sportowa „Spodek” (budowana w latach 1964-1971)
Katowice
NOWE ŻYCIE STARYCH OBIEKTÓW
Centrum Handlowe Silesia City Center zbudowane na terenie dawnej kopalni „Gottwald” (Katowice)
Muzeum Śląskie w Katowicach, zbudowane na terenie dawnej kopalni „Katowice” – sale ekspozycyjne umieszczone są pod ziemią, pod widocznymi z lewej szklanymi świetlikami
Galeria „Szybu Wilson” na terenie kopalni Wieczorek (Katowice- Janów)
NOWY GÓRNY ŚLĄSK
Centrum handlowe Galeria „Katowice” w Katowicach
Nowy dworzec PKP w Katowicach, zbudowany na miejscu wyburzonego (mimo wielkich protestów), nawiązując architekturą do dawnych „kielichów”
oraz…
Narodowa Orkiestra Symfoniczna Polskiego Radia w Katowicach / projekt: Tomasz Konior; akustyka: Yasushisa Toyota, Nagata Acoustics
A wszystko zaczęło się dawno, dawno temu, od takich mniej więcej domów:
Kochłowice (Ruda Śląska)
Jan „Kyks” Skrzek Sztajger
Publikacja: 2 maja 2016